24/09/2021
Περίληψη
Στις 14 Σεπτεμβρίου στην υπόθεση Volodina κατά Ρωσίας (αρ. 2) (αρ. προσφυγής 40419/19) το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ομόφωνα ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής ) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Η προσφεύγουσα κατήγγειλε μέσω της προσφυγής στης στο ΕΔΔΑ ότι οι ρωσικές αρχές δεν κατάφεραν να την προστατεύσουν ενάντια στην επαναλαμβανόμενη κυβερνοβία του συντρόφου της που είχε δημιουργήσει ψεύτικα προφίλ στο όνομά της, και είχε δημοσιεύσει προσωπικές της φωτογραφίες, παρακολουθούσε δε τις κινήσεις της και απειλούσε τη ζωή της μέσω των κοινωνικών μέσων.
Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι, παρά τα διαθέσιμα νομικά μέσα για τη δίωξή του συντρόφου της προσφεύγουσας, οι αρχές δεν είχαν πραγματοποιήσει αποτελεσματική έρευνα και δεν είχαν εξετάσει το τι θα μπορούσε και θα έπρεπε να έχει γίνει ανά πάσα στιγμή για να προστατευθεί η προσφεύγουσα από την επαναλαμβανόμενη διαδικτυακή παρενόχληση. Συνεπώς, οι αρχές παρέβησαν τις υποχρεώσεις τους βάσει του άρθρου 8 για την προστασία της προσφεύγουσας από σοβαρή κακοποίηση.
Τα ευρήματα αυτά αντικατοπτρίζουν εκείνα μιας προηγούμενης απόφασης σχετικά με την ίδια προσφεύγουσα, Volodina κατά Ρωσίας (αρ. 41261/17), στην οποία το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι η απάντηση των ρωσικών αρχών στις επαναλαμβανόμενες πράξεις ενδοοικογενειακής βίας ήταν προφανώς ανεπαρκείς.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διαπίστωσε ομόφωνα παραβίαση του άρθρου 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής) της ΕΣΔΑ και επιδίκασε ποσό 7.500 ευρώ για ηθική βλάβη και 5.386,46 ευρώ για έξοδα.
Πραγματικά περιστατικά
Η προσφεύγουσα, Valeriya Igorevna Volodina, είναι Ρωσίδα υπήκοος η οποία γεννήθηκε το 1985. Άλλαξε το όνομά της το 2018 και το νέο της όνομα και διεύθυνση δεν αποκαλύπτονται για λόγους ασφαλείας.
Μετά τον χωρισμό της από τον τότε σύντροφό της S., υπήκοο του Αζερμπαϊτζάν, ο τελευταίος άρχισε να της επιτίθεται και να την παρενοχλεί. Η αποτυχία των αρχών να την προστατεύσουν από τις πράξεις βίας ήταν το θέμα της πρώτης προσφυγής της προσφεύγουσας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, Volodina κατά Ρωσίας.
Εκτός από τις επιθέσεις, η προσφεύγουσα υπέστη και διαδικτυακή παρενόχληση. Τον Ιούνιο του 2016 κατήγγειλε στην αστυνομία ότι ο S. είχε χρησιμοποιήσει το όνομά της, προσωπικά στοιχεία και γυμνές φωτογραφίες της, για να δημιουργήσει ψεύτικα προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσθέτοντας συμμαθητές του γιου τους και του δασκάλου του ως φίλους. Αυτή ανέφερε, επίσης, στην αστυνομία τα ψεύτικα προφίλ της στο Instagram και σε ένα ρωσικό κοινωνικό δίκτυο, την ανακάλυψη μιας συσκευής εντοπισμού GPS στην επένδυση της τσάντας της και απειλές για θανάτωσή της που αποστέλνονταν μέσω των κοινωνικών μέσων.
Οι αρχές αρνήθηκαν αρχικά να προχωρήσουν περαιτέρω με τις καταγγελίες, επικαλούμενοι την έλλειψη εδαφικής δικαιοδοσίας ή την έλλειψη αδικήματος. Μια ποινική έρευνα ξεκίνησε τελικά τον Μάρτιο του 2018. Τον Οκτώβριο του 2020 η αστυνομία έκλεισε την υπόθεση λόγω παραγραφής, παρόλο που διαπίστωσε ότι ήταν, όντως, ο S. ήταν αυτός που είχε δημοσιεύσει τις γυμνές φωτογραφίες της προσφεύγουσας- οι οποίες βρέθηκαν στο κινητό του – χωρίς τη συγκατάθεσή της.
Καμία ποινική έρευνα δεν κινήθηκε σχετικά με την ανακάλυψη του GPS ή των απειλών για τη ζωή της. Η αστυνομία δεν διερεύνησε καθόλου τις διαδικτυακές απειλές, καταλήγοντας στο συμπέρασμα, ότι δεν υπήρξε κανένα αδίκημα, επειδή οι απειλές δεν ήταν «πραγματικές».
Στηριζόμενη στο άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής), η προσφεύγουσα κατήγγειλε ότι οι αρχές είχαν αποτύχει να την προστατεύσουν από επανειλημμένη διαδικτυακή βία και να ερευνήσουν αποτελεσματικά τις καταγγελίες. Επέκρινε ιδιαίτερα το γεγονός ότι το ρωσικό δίκαιο δεν αναφέρει ρητά ότι η ενδοοικογενειακή βία μπορεί να εκδηλωθεί και στον κυβερνοχώρο, όπως η καταδίωξη και παρακολούθηση μέσω του διαδικτύου ή η πλαστοπροσωπία.
